در سالهای اخیر جمعیت شهرنشین در ایران رو به افزایش بوده است. این افزایش جمعیت در شهرهای بزرگ باعث افزایش تقاضا برای زمین میشود. افزایش تقاضا بهنوبه خود موجب بلندمرتبهسازی و افزایش تراکم و ایجاد نقشههای ثبتی پرتعداد و پیچیده در این ساختمانها شده است. در حال حاضر، روش فعلی برای ثبت و ذخیرهسازی انواع مرزهای حقوقی در ایران، استفاده از خطوط و نقشههای دوبعدی است. این روش دارای محدودیتهایی برای نمایش مرزهای ثبتی مختلف که فضاهای مالکیتی را مشخص میکنند، است. به همین دلیل ایجاد یک سازوکار جهت ثبت مالکیتهای موجود در ساختمانها به شکلی دقیق و کارا بیشازپیش موردنیاز است. با پیشرفت درزمینهٔ مدلهای سهبعدی مخصوصاً مدلسازی اطلاعات ساختمانی[1]، تحقیقات زیادی جهت ثبت سهبعدی مرزهای حقوقی با استفاده از این مدلها در کشورهای مختلف در حال انجام است. در این مقاله برای اولین بار از مدلسازی اطلاعات ساختمانی جهت ثبت سهبعدی انواع مرزهای حقوقی در حوزه قضایی ایران استفاده شد. برای این کار ابتدا انواع مختلف مرزهای ثبتی در ایران طبق مقررات اداره ثبتاسناد و املاک کشور و دستورالعمل تفکیکی ساختمانها در ایران مشخص شدند. سپس جهت ثبت این مرزها، استاندارد کلاسهای بنیاد صنعت[2]توسعه یافت و بر روی یک نمونه اولیه که ساختمانی در تهران است پیادهسازی شد. در مرحله ارزیابی، مرزهای ثبتی در دو روش پیشنهادی و روش فعلی با استفاده از روش پرسشنامه مقایسه شدند. نتایج این ارزیابی در معیارهای مختلف، قابلیت بالای روش پیشنهادی در ثبت و نمایش مرزهای حقوقی مصوب سازمان ثبتاسناد و املاک کشور را نشان داد، بهطوریکه بیش از 80 درصد از جامعه نخبگان شرکتکننده در پرسشنامه این روش را نسبت به روش فعلی مناسبتر دانستند.
Einali M, Alesheikh A A, Atazadeh B. Mapping registration boundaries in 3D using Building Information Modeling in the context of Iranian jurisdiction. JGST 2022; 11 (4) : 10 URL: http://jgst.issgeac.ir/article-1-1076-fa.html
عینعلی محمد، آل شیخ علی اصغر، عطازاده بهنام. حدنگاری انواع مرزهای ثبتی ایران در سه بعد با استفاده از غنی سازی مدلسازی اطلاعات ساختمانی. علوم و فنون نقشه برداری. 1401; 11 (4) :119-130