وقوع بلایای طبیعی مختلف مانند سیل، زلزله و ... جز جداییناپذیر زندگی انسانها در تمام نقاط جهان و ادوار زمان میباشد. برخی از کشورها مانند ایران به دلیل واقع شدن در موقعیت جغرافیایی و شرایط اقلیمی خاص، بیشتر مستعد بروز این حوادث میباشند. مدیریت بحران در هنگام وقوع این بلایا امری مهم و قابل توجه است که میتواند خسارات جانی، مالی و روانی را کاهش داده و مانع از تحمیل هزینههای گزاف به کشور شود. توزیع صحیح و عادلانهی کمکهای امدادی یکی از وجوه مهم در مدیریت بحران است. توزیع سنتی و غیرسیستمی کمکها به دلیل نبود اطلاعات دقیق از موقعیت مناطق آسیبدیده و نوع نیازهای مردم در آنجا، ناهماهنگی بین نهادهای مختلف در توزیع کمکها و عدم آگاهی از نوع و میزان کمکهای تخصیصیافته توسط گروههای مختلف، سبب بروز مشکلاتی از قبیل توزیع ناعادلانهی کمکها به صورت انباشت و هدررفت بعضی اقلام در برخی نواحی و نایاب و گران شدن بعضی دیگر از اقلام در نواحی دیگر میشود. در پژوهش حاضر، یک سیستم تصمیمگیری مکانی مبتنی بر اطلاعات جغرافیایی داوطلبانه به منظور توزیع صحیح و عادلانهی کمکهای امدادی در هنگام وقوع بلایای طبیعی ارائه و پیادهسازی شده است که از نیازها و وظایف عوامل دستاندرکار پشتیبانی میکند. چارچوب پیشنهادی شامل دو فاز اصلی میباشد. در فاز اول، دادههای مربوط به مناطق آسیبدیده و نیازهای آنها توسط سه گروه کاربران در بستر اطلاعات جغرافیایی داوطلبانه جمعآوری میگردد. این دادهها شامل دادههای مربوط به موقعیت مکانی و نیازهای نواحی آسیبدیده میباشد. پس از جمعآوری حجم عظیمی از دادهها، در فاز دوم با کمک ابزارهای تحلیل تصمیمگیری چندمعیاره، مناطق آسیبدیده از نظر نیاز به کمکها و اقلام اولویتبندی میشوند و مدیریت و نظارت بر فرآیند توزیع اقلام و تخصیص کمکها به مناطق مختلف آسیبدیده، صورت میگیرد. تسریع در شناسایی مناطق آسیبدیده، توزیع به موقع و هدفمند کمکها به نحوی که متناسب با نوع و میزان نیازها باشد، مشارکت مؤثر مردم آسیبدیده و امدادگران، جلوگیری از هدررفت کمکها و سوء استفادههای احتمالی و صرفهجویی در وقت و هزینه، از مزایای بکارگیری سیستم پیشنهادی میباشد.
Hashemi Dare Badami S, OmidiPour M, Jelokhani Niaraki M R, Mahmoudi S. Development of a VGI-based Participatory Spatial Decision-making System to Distribute Relief Aids in the Event of Natural Disasters. JGST 2021; 10 (4) :57-71 URL: http://jgst.issgeac.ir/article-1-961-fa.html
هاشمی دره بادامی سیروس، امیدی پور مرتضی، جلوخانی نیارکی محمدرضا، محمودی سمیه. توسعهی سامانه تصمیمگیری مکانی مشارکتی مبتنی بر اطلاعات جغرافیایی داوطلبانه به منظور توزیع کمکهای امدادی در هنگام وقوع بلایای طبیعی. علوم و فنون نقشه برداری. 1400; 10 (4) :57-71