مدلسازی لایه یونسفر جو و تعیین پارامتر محتوای الکترونی کلی (TEC) آن نقش مهمی در شناخت این لایه و کنترل اثرات آن بر فعالیتهای بشری دارد. در این راستا انواع مدلها و مشاهدات یونسفری به طور گسترده جهت پایش تغییرات یونسفر مورد استفاده قرار میگیرد که مدلسازی تک لایه یونسفر یا همان مدلسازی TECهمواره مورد توجه محققین این حوزه میباشد. پیچیدگیهای مدلهای نظری، عدم تامین دقت مورد نیاز در کاربردهای دقیق توسط خروجیهای مدلهای تجربی، تاخیر 24 ساعته در انتشار نقشههای یونسفری جهانی IGSو نیاز به اطلاعات دقیق یونسفری در کاربردهای آنی و نزدیک به آنی، سبب گسترش نوع جدیدی از مدلهای یونسفری موسوم به مدلهای حاصل از دادهگواری گردیده است. در این مقاله دادهگواری مدل تجربی یونسفر مرجع بینالمللی (IRI) با استفاده از مقادیر دقیق TECمحاسبه شده از مشاهدات گیرندههای دو فرکانسه GPS در منطقه ایران در دو مرحله آنالیز و پیشبینی انجام شده است که هدف از آن افزایش دقت TECحاصل از مدل تجربی IRIدر مرحله آنالیز با استفاده از فیلتر کالمنو انجام پیشبینیهای کوتاه مدت TECبا استفاده از فیلتر کالمن گاوس-مارکوف (GM-KF)در مرحله پیشبینی،برای کاربردهای نزدیک به آنی میباشد. در این راستا، مشاهدات 40 ایستگاه شبکه دائم GPSایران (IPGN) در روز سوم ماه می سال 2016 جهت محاسبه مقادیر TEC دقیق مورد نیاز در فرآیند دادهگواری مدل IRI استفاده شده است. بررسی اختلاف بین مقادیر TECحاصل از مدل IRIو مقادیر TECحاصل از دادهگواری مدل IRIبا مقادیر TECدقیق، نشاندهنده کاهش ریشه میانگین مربعات (RMS) این اختلافات در مرحله بهروزرسانی دادهگواری در ساعت t=10 UTاز 9.8 TECU به 1.47 TECU، در ساعت t=14 UTاز 3.16 TECU به 0.98 TECUو در ساعت t=18 UTاز 4.59 TECU به 1.39 TECU میباشد. همچنین مقایسه نتایج حاصل از دادهگواری و مقادیر حاصل از نقشههای یونسفری جهانی در منطقه ایران با مقادیر TECدقیق نیز بیانگر دقت بالاتر نتایج حاصل از دادهگواری نسبت به نقشههای یونسفری جهانی میباشد. در مرحله پیشبینی در ساعت t=10 UT وفواصل زمانی Dt=0.5,1 h، بهبود 90 درصدی در مقادیر دادهگواری نسبت به مقادیر مدل IRI مشاهده میشود. که این بهبود در ساعتt=14,18 UT و در فواصل زمانیDt=0.5,1,2به بیش از 50 درصد میرسد. با افزایش فاصله زمانی پیشبینی بهDt=5 h ، دقت دادهگواری به سمت دقت مدل زمینه میل میکند. در نتیجه مدل دادهگواری شده دارای دقت خوبی در کاربردهای آنی و نزدیک به آنی میباشد.
Habibpanah A, Amerian Y. Regional Assimilation of International Reference Ionosphere Model using GPS Observations. JGST 2017; 6 (4) :161-172 URL: http://jgst.issgeac.ir/article-1-551-fa.html
حبیب پناه اعظم، عامریان یزدان. داده گواری منطق های مدل یونسفر مرجع بین المللی با استفاده از مشاهدات سیستم تعیین موقعیت جهانی. علوم و فنون نقشه برداری. 1396; 6 (4) :161-172