طراحی بزرگراهها از فرآیندها و زیر فرآیندهای متعددی از جمله برنامهریزی تا ساختوساز واقعی تشکیل شده است. قبل از مهندسی دقیق و طراحی جاده، یک فرآیند اولیه از مکانیابی جاده باید انجام شود. در این مرحله، گزینههای زیادی وزن دهی، ارزیابی و اولویتبندی میشوند. انتخاب مسیر (زیر فرآیند مکانیابی مسیر) بخش بسیار مهمی در کل فرآیند طراحی مسیر میباشد. در این مرحله است که معیارهای اساسی با حداقل اثرات منفی زیست محیطی، اجتماعی و مالی ممکن و همچنین معیارهای فنی مسیر باید برآورده شوند. این مرحله، بدون توجه به الگوهای فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی ممکن است منجر به مسیری که که از جنبه مهندسی ایدهآل است اما باعث تخریب این مناطق و در نتیجه نارضایتی مردم و گاهی باعث توقف پروژه گردد. بنابراین، تصمیمگیری در مورد برنامهریزی و ساخت بزرگراه، از آنجا که عوامل و ذینفعان زیادی در آن درگیر هستند، فرایند پیچیده است. استفاده از روشهای تصمیمگیری چندمعیاره و همچنین آنالیزهای مکانی میتواند به کاهش مشکلات تصمیمگیران در انتخاب مسیر کمک کند. هدف از این مقاله، استفاده از آنالیزهای مکانی GIS و رروشهای تصمیمگیری چند معیاره با در نظر گرفتن معیارهای زیستمحیطی، اجتماعی-اقتصادی، توریستی و فنی مسیر در انتخاب مسیر میباشد. در این مقاله از روشهای فازی AHP برای وزندهی معیارها به صورت گروهی (با اولویتبندی توسط کارشناسان حملونقل و مردم) و ویکور برای اولویتبندی گزینههای مسیر استفاده میشود. نتایج حاصل از پیاده سازی برای محور سومار-گیلانغرب، نشان میدهد که مسیر انتخابشده با استفاده از روشهای تصمیمگیری و آنالیزهای مکانی با مسیر تعیینشده توسط شرکت مهندسین مشاور مطابقت دارد.
M. Shakeri, A. Sadeghi-Niaraki, A. Alimohammadi, A. A. Alesheikh. Route Selection Using Group Decision Making Techniques and Spatial Analysis in Early Stage Design. JGST 2015; 4 (4) :285-396 URL: http://jgst.issgeac.ir/article-1-226-fa.html
شاکری مریم، صادقی نیارکی ابوالقاسم، علیمحمدی عباس، آل شیخ علی اصغر. به کارگیری روشهای تصمیمگیری گروهی و آنالیزهای مکانی جهت انتخاب مسیر در مرحله طراحی اولیه. علوم و فنون نقشه برداری. 1394; 4 (4) :285-396