بیماری لپتوسپیروز که در ایران بیشتر با نام تب شالیزار شناخته میشود، امروزه بهعنوان یکی از شایعترین بیماریهای مشترک میان انسان و دام ) زئونوزها) میباشد که از آن بهعنوان یک بیماری فراموششدهو درعینحال بااهمیت یاد میشود. این بیماری با عوامل محیطی ازجمله آبوهوا، پوشش زمین و ارتفاع و حتی عوامل اقتصادی-اجتماعی مانند وضعیت بهداشت محل سکونت و شغل وابستگی شدیدی دارد. با کمک سیستم اطلاعات مکانی و قابلیتهای پیشرفته آن میتوان با تولید نقشههای پیشبینی ریسک، برای شناسایی مناطق تحت خطر شیوع بیماریها به تصمیم گیران بهداشت عمومی کشور کمک شایانی نمود. هدف این مطالعه شناسایی میزان تأثیر فاکتورهای محیطی بر روی الگوی شیوع لپتوسپیروز بهمنظور تولید نقشه پیشبینی ریسک در کل ایران میباشد. این امر با کمک آمار بیماری در یک دوره دهساله از سالهای 2009 تا 2018 بهصورت نقطهای و با بهکارگیری قابلیتهای سیستم اطلاعات مکانی و سنجشازدور و همچنین الگوریتم حداکثر آنتروپی(MAXENT) بهعنوان یک روش مدلسازی کارآمد و با دقت، صورت گرفته است. فاکتورهای بهکاررفته شاملبارندگی، ارتفاع، پوشش زمین، شاخص پوشش گیاهی نرمال شده، میانگین دما، بیشینه دمای ماهیانه، شیب، آبهای سطحی و نقشه مناطق جابهجایی میباشد. نتایج این تحقیق نشان داد که علاوه بر سه استان شمالی ایران، مناطق شمال غربی و غرب کشور نیز از خطر شیوع این بیماری در امان نیستند. بارش و ارتفاع بهعنوان دو پارامتر اصلی تأثیرگذار در توزیع حال حاضر لپتوسپیروز شناخته شدند و در مقابل شیب و آبهای سطحی مشارکت نزدیک به صفر در مدل بهعنوان کم تاثیرترین فاکتورها محاسبه شدند. در این مطالعه نقشههای پیشبینی ریسک برای شیوع بیماری لپتوسپیروز به نمایش گذاشته شده است که میتواند بهمنظور کنترل و پیشگیری شیوع این بیماری نهتنها برای سه استان شمالی کشور بلکه برای تمام ایران مورداستفاده قرار گیرد.
Shirzad R, alesheikh A A, Asgharzadeh Nesheli M. Risk Prediction of Leptospirosis by Considering Environmental Factors in Iran Using MAXENT Model. JGST 2020; 9 (3) :41-50 URL: http://jgst.issgeac.ir/article-1-866-fa.html
شیرزاد رضا، آل شیخ علی اصغر، اصغرزاده نشلی مجتبی. پیش بینی ریسک بیماری لپتوسپیروز در ایران بر اساس ارتباط با پارامترهای محیطی و با استفاده از مدل حداکثر آنتروپی. علوم و فنون نقشه برداری. 1398; 9 (3) :41-50