سیستم تصویر یوتیام و سیستم مختصات تعریف شده با آن در عمل به عنوان استاندارد در ایران پذیرفته شده است. برای نقشههای متوسط و کوچک مقیاس، مشکل چندانی در استفاده از این سیستم تصویر به وجود نمیآید، اما در نقشههای بزرگ مقیاس که دقت اندازهگیریها و کمیتهای مستخرج از نقشه زیاد است، لاجرم تغییر شکلهای ذاتی ناشی از تصویر کردن شکل اراضی از سطح زمین به صفحۀ نقشه میتواند مسألهساز شود. با محاسبهای ساده دیده میشود که با این سیستم تصویر در مناطقی از کشور، یک طول یک کیلومتری در سطح زمین با طول متناظر آن در صفحۀ نقشه میتواند دهها سانتیمتر اختلاف داشته باشد. از سوی دیگر، سیستم مختصات از یک قاچ یوتیام به قاچ مجاور تغییر میکند که کاربران و حتی برخی نقشهبرداران را در این نواحی دچار سردرگمی میکند. هرچند این مشکل مختص یوتیام نیست، ولی با انتخاب سیستمهای تصویر صفحهای در این مناطق میتوان مشکل را کاهش داد. اغلب استفادهکنندگان نقشه به جهت مشرف نبودن بر موضوع، ترجیح میدهند با این تغییرشکلها و تغییر سیستمهای مختصات مواجه نشوند. در نتیجه، اغلب تهیهکنندگان نقشه در ایران متوسل به سیستمهای مختصات محلی با نام متناقض «یوتیام محلی» میشوند. این روند با فرض زمین کروی و بدون عوارض توپوگرافی تا شعاع کمتر از 30 کیلومتر، یک سیستم تصویر صفحهای «آزیموتال» است که فواصل در راستای شعاعی نسبت به یک نقطۀ مرکزی، واقعی هستند. این سیستم تصویر، متشابه نبوده و در مناطق ناهموار، خاصیت همفاصله بودن در راستای شعاعی نیز برای آن برقرار نیست. در این تحقیق به جزئیات مشکلات ناشی از این رویکرد پرداخته شده و به عنوان راه حل، استفاده از سیستم تصویر استرئوگرافیک دو مرحلهای پیشنهاد شده است. مزیت این سیستم تصویر این است که علاوه بر متشابه بودن، تا فاصلۀ حدوداً 30 کیلومتری از یک نقطۀ مرکزی، ضریب مقیاس آن عملاً مساوی واحد است، در نتیجه اعوجاج قابل توجهی را به شکلهای تصویر شده اعمال نمیکند. پس از تحلیلهای نظری، در ادامۀ مقاله، چند مثال عددی از رفتار ضرایب مقیاس ارتفاعی، شبکه و مرکب در مناطقی از کشور و جزئیات محاسباتی مربوط به سیستمهای تصویر مذکور آورده شده است.
Abbasi M, Dousti R, Afsharnia H. Double stereographic projection as an alternative to UTM for large scale maps. JGST 2025; 15 (1) : 1 URL: http://jgst.issgeac.ir/article-1-1198-fa.html
عباسی مجید، دوستی رضا، افشارنیا حامد. پیشنهاد جایگزینی سیستم تصویر یوتیام با استرئوگرافیک دو مرحلهای مایل برای نقشههای بزرگ مقیاس. علوم و فنون نقشه برداری. 1404; 15 (1) :1-25