امروزه رشد و توسعه فیزیکی سریع شهرها ،تحولات چشمگیری را در ویژگی‌های کالبدی و کارکردی آن‌ها سبب شده است و به دنبال آن معضلات و مشکلات زیادی نیز به وجود آمده است. شهرهای تهران و تبریز به‌عنوان دو کلان‌شهر ایران، از این قاعده مستثنا نبوده، زیرا دلیل توسعه آن‌ها در سال‌های اخیر و تمرکز و تراکم بیش‌ازحد انواع کاربری‌ها به‌ویژه کاربری‌های تجاری و کاربری‌های خدمات درمانی در بخش مرکزی ، مسائل و مشکلاتی ازجمله نارسایی در شبکه حمل‌ونقل را برای این دو شهر به وجود آورده است . بر همین اساس در مطالعه حاضر به بررسی این دو کلان شهر پرداخته شده است. مشاهدات سنجش از دور نور شبانه ، سنجش صریح و مکانی به موقع از فعالیتهای انسانی را در اختیار ما قرار می دهد . تحقیقات زیادی نشان داده اند که از نور شب (NTL) می توان به عنوان یک پروکسی برای تعدادی از متغیرها ، از جمله شهرنشینی ، تراکم و رشد اقتصادی استفاده کرد. بر این اساس در این مطالعه ما با استفاده از سنجش از دور نور شبانه رشد شهری و اثرات دنباله آن را مورد بررسی قرار دادیم . برای این منظور از تصاویر ماهواره‌ای SOUMI NPP، LANDSAT 8 و LANDSAT 7 و همچنین اطلاعات ترافیکی به‌دست‌آمده از Google map استفاده شد که با استفاده از نرم‌افزارهای ENVI 5.3 ، QGIS 3.10، ARC GIS 10.3 ، سامانه Google Earth Engine و نرم‌افزار MATLAB تحلیل‌های لازم بر روی این داده‌ها صورت گرفت . در ابتدا با استفاده از الگوریتم BUNTUS (مناطق ساخته‌شده شهری، تصویر نور شب و زمان سفر برای محدوده شهر) میزان توسعه فیزیکی شهرهای موردمطالعه بررسی شد . نتایج نشان داد که هر دو شهر در طی این دوره نه‌ساله مورد بررسی (2020-2012)، رشدی همراه با شیب ملایم داشته‌اند. پس از محاسبه رشد شهری برای بررسی ترافیک شهری ، با استفاده از نرم‌افزار متلب بین اطلاعات ترافیکی و ارزش عددی پیکسل‌های تصویر (DN) رگرسیون گرفته شد که نتایج ، همبستگی بین این دولایه اطلاعاتی را نشان داد .
Bagheri S, Karimzadeh S, Feizizadeh B. Investigation and Modeling of Physical Growth of Urban Areas and its Impacts on Traffic using Night-time Light Data. JGST 2022; 11 (3) : 5 URL: http://jgst.issgeac.ir/article-1-1048-fa.html
باقری سمانه، کریم زاده صدرا، فیضی زاده بختیار. بررسی و مدل‌سازی توسعه فیزیکی مناطق شهری و اثرات آن بر ترافیک با استفاده از داده‌های نور شبانه. علوم و فنون نقشه برداری. 1400; 11 (3) :51-61
