|
مدل‌سازی رشد و توسعه شهر اصفهان با استفاده از داده‌های سنجش از دور در مدل LCM
|
مرتضی حیدری مظفر   ، احسان صالح جونقانی* |
|
|
|
چکیده: (1962 مشاهده) |
جمعیت شهری، به‌ویژه در کشورهای روبه توسعه به تدریج در حال افزایش است. استفاده بهینه از سرزمین نقش مهمی در برنامه‌ریزی و مدیریت رشد شهری دارا می‌باشد. این اصل به‌ویژه در راستای نیل به توسعه پایدار در نواحی شهری از اهمیت مضاعف برخوردار است. بهره‌برداری غیراصولی از اراضی نیز رو به گسترش بوده که موجب تخریب و نابودی منابع طبیعی می‌شود. مطالعه تغییرات کاربری اراضی و تأثیرات گسترده آن بر محیط زیست و درک چگونگی این تغییرات چه از نظر الگوی مکانی و چه از نظر کمیت آن ضروری است. در این مقاله، مدل‌سازی تغییرات کاربری اراضی شهر اصفهان با استفاده از سیستم اطلاعات مکانی و در محیط نرم افزار Idrisi انجام گرفت. نقشه‌های کاربری اراضی با استفاده از تصاویر لندست مربوط به سال‌های 1997، 2008 و 2017 ایجاد و همچنین از نقشه‌های 1:25000 برای شناسایی بهتر منطقه، زمین مرجع کردن و تصحیح هندسی تصاویر ماهواره‌ای استفاده گردید. مدل‌سازی پتانسیل انتقال، به کمک الگوریتم شبکه عصبی پرسپترون (Multi Layer Perceptron ) انجام شد. سپس با استفاده از برخی متغیرهای دینامیک شامل فاصله از مراکز دانشگاهی، فاصله از مراکز صنعتی، فاصله از مناطق مسکونی، فاصله از معابر و نیز مدل رقومی ارتفاعی زمین (Digital Elevation Model) به‌عنوان یک متغیر استاتیک میزان تخصیص تغییرات کاربری‌ها به یکدیگر آشکار‌سازی شد. همچنین، به روش زنجیره مارکوف (Markov Chain ) پیش‌بینی نقشه کل تغییرات کاربری اراضی در مدل‌سازی تغییرات کاربری اراضی (Land Change Modeler) انجام گرفت. نتایج مدل‌سازی پتانسیل تبدیل کاربری‌ها در همه زیر مدل‌ها، دقت بالای 95 درصد را نشان داد. محاسبه صحت مدل پیش‌بینی نیز با استفاده از ضریب کاپا برابر با 9/0 بدست آمد. نتایج از بررسی تغییرات و پیش‌بینی کاربری اراضی گویای توسعه مناطق شهری اصفهان است. این تغییرات نشان می‌دهد که دیگر کلاس‌های کاربری اراضی در حال کاهش است و با توجه به نتایج حاصل از مدل LCM در کل دوره، اراضی شهری از 21239 هکتار در سال 1997 به 23607 هکتار در سال 2017 افزایش یافته است. پیش‌بینی می‌شود که این روند صعودی در آینده نیز ادامه خواهد داشت. مطابق پیش‌بینی مدل زنجیره مارکوف، اراضی شهری اصفهان تا سال 2027 به حدود 24023 هکتار خواهد رسید. |
|
| واژه‌های کلیدی: شهر اصفهان، تصاویر لندست، زنجیره مارکوف، شبکه عصبی پرسپترون، کاربری اراضی، مدل LCM |
|
|
متن کامل [PDF 1043 kb]
(1343 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
سامانه های اطلاعات مکانی
دریافت: 1398/11/21
|
|
|
|
|
|
|
| ارسال پیام به نویسنده مسئول |
|
|
|
| ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|
|
