زمین‌لغزش یکی از پدیده‌های طبیعی است که سالانه سبب ایجاد خسارات مالی و جانی فراوانی در سطح کشور می‌شود. از این‌رو تشخیص مناطق مستعد لغزش، برای به‌کارگیری روش‌های پیشگیری یا مقابله با ناپایداری دامنه‌ها به‌منظور کاهش خطر و ریسک حاصل از آن‌ها، بسیار اهمیت دارد. در این پژوهش روشی جهت پهنه‌بندی خطر زمین‌لغزش، مبتنی بر تحلیل‌های مکانی و مدل‌سازی عدم قطعیت ارائه می‌گردد که بر پایه داده‌کاوی رخدادهای پیشین است. بدین منظور در موتور استنتاج روش پیشنهادی از الگوریتم عصبی-فازی تطبیقیبا ساختاری منطبق بر تحلیل حساسیت خطر لغزش استفاده‌شده است. منطقه مورد مطالعه این پژوهش استان البرز می‌باشد. در روش پیشنهادی، فاکتورهایی چون ارتفاع، سنگ‌شناسی، شیب، جهت شیب، فاصله از گسل و بارندگی که از مهم‌ترین علل ناپایداری دامنه هستند به‌عنوان عوامل ایجاد لغزش در نظر گرفته شده و نقشه رستری هر یک از فاکتورها در محیط GIS تولیدشده و در بانک داده مکان مرجع ذخیره‌سازی شده است. سپس مناطق حساس به زمین‌لغزش با استفاده از یافته‌های مدل پیشنهادی تهیه گردیده و درنهایت مدل به کمک داده‌های ارزیابی مورد اعتبار سنجی قرار گرفته است. نتایج مدل پیشنهادی با متوسط ریشه مربع خطا 819/0 و ضریب همبستگی 934/0 دقت نسبتاً مناسبی را به‌منظور پهنه‌بندی خطر زمین‌لغزش ارائه می‌دهد. همچنین در نقشه توزیع مکانی خطر لغزش در منطقه موردمطالعه، مساحت مناطق با خطرپذیری بالا بیشترین مساحت را نسبت به مساحت کل استان به خود اختصاص می‌دهد که نشان‌دهنده خطرپذیری بالای استان البرز در بروز لغزش‌ها می‌باشد.
Effati M, Asgari A. Developing a Model Based on Geospatial Information Systems (GIS) and Adaptive Neuro-Fuzzy Inference Systems (ANFIS) for Providing the Spatial Distribution Map of Landslide Risk. Case Study: Alborz Province. JGST 2020; 9 (3) :185-200 URL: http://jgst.issgeac.ir/article-1-932-fa.html
عفتی میثم، عسگری سرشگی عباس. توسعه مدلی مکانمند مبتنی بر سیستم استنتاج عصبی-فازی تطبیقی به‌منظور شناسایی مناطق مستعد خطر زمین‌لغزش مطالعه موردی: استان البرز. علوم و فنون نقشه برداری. 1398; 9 (3) :185-200
