تردد و مسافرتهای درون شهری افراد از طریق کانالهایی بنام خیابانها صورت میپذیرد بطوریکه هر یک از این کانالها به نوبه خود دارای ارتباطات مکانی با سایر کانالهای مجاور بوده و در مجموع یک چیدمان مکانی را تشکیل میدهند. نوع و وضعیت این ارتباطات مکانی، ساختار مکانی شبکه مزبور نامیده میشود. بر اساس این دیدگاه، ساختار مکانی یک شبکه را میتوان قیدی مکانی برای حرکت و مسیریابی افراد در شبکه در نظر گرفت که میتواند بر نحوه شکلگیری الگوی حرکتی آنها تأثیرگذار باشد. در تحقیق حاضر سعی شده است تا کیفیت و چگونگی تأثیرگذاری ساختار مکانی شبکه بر نحوه عملکرد معابر شهری مورد ارزیابی قرار گیرد. برای انجام اینکار معیاری تحت عنوان فرکانس کوتاهترین مسیر (SPF) جهت ارزیابی اهمیت ساختاری معابر شبکه مورد استفاده قرار گرفته و نتایج آن با عملکرد هر معبر در دنیای واقعی (شامل آزادراه، بزرگراه، خیابان اصلی و ...) مقایسه شده است. آزمون آماری انجام شده برای مقایسه، نشان میدهد که بین خصوصیات ساختاری هر معبر و نحوه عملکرد آن در توزیع و انتقال ترافیک یک رابطه معنادار با سطح اطمینان 99% وجود دارد. بطوریکه معابری که از نظر ساختاری با اهمیت می باشند در محیط شهری نیز جزو معابر شریانی بوده و مشارکت بالایی در توزیع و انتقال ترافیک دارند. تبیین ارتباط بین ساختار مکانی و الگوی شکلگیری ترافیک میتواند از دیدگاه طراحی شهری و توسعه شبکههای حمل و نقل شهری بسیار حائز اهمیت باشد. بدین معنا که میتوان در خصوص معابر مهم ساختاری پیش بینیهای لازم در زمینه ویژگیهای فیزیکی لازم و یا طراحی کاربری خاص اراضی بمنظور مدیریت حجم بالای ترافیک مورد انتظار در این قبیل از معابر را پیش از اجرا و پیاده سازی صورت داد.
A. Sheikh Mohammadzadeh, M. A. Rajabi. Evaluating the Role of Urban Spatial Structure in Functionality of Streets. JGST 2014; 4 (1) :91-106 URL: http://jgst.issgeac.ir/article-1-180-fa.html
شیخمحمدزاده عباس، رجبی محمد علی. بررسی نقش ساختار مکانی شبکههای حمل و نقل شهری بر نحوه عملکرد معابر. علوم و فنون نقشه برداری. 1393; 4 (1) :91-106