در این تحقیق، ارتباط موثرترین عوامل محیطی (پوشش گیاهی، دمای سطح، شیب، جهت شیب، سرعت و جهت باد) و عوامل انسانی (نزدیکی به جادهها و مناطق مسکونی) بصورت یک مدل ریاضی با وقوع و انتشار آتش در منطقه جنگلی حفاظت شده ارسباران، مورد بررسی قرار گرفته و جهت اعتبار سنجی نتایج، از دادههای آتشسوزیهای پیشین استفاده شده است. برای این منظور، از تصاویر ماهوارهای لندست 8، مدل رقومی ارتفاعی زمین، سرعت و جهت باد و سایر پارامترها با استفاده از تلفیق روشهای سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی استفاده گردید. ابتدا از تلفیق عوامل محیطی، نقشه مناطق خطر آتشسوزی و نقشه مناطق با ریسک 50 درصدی آتشسوزی تولید گردید. سپس جهت شبیهسازی گسترش آن از مدلهای نیمه تجربی الکساندریس و اتوماسیون سلولی استفاده گردید و جهت بهینهسازی پارامترها از الگوریتم ژنتیک استفاده شده است. نتایج ارزیابی مقادیر ضرایب همبستگی نرمال شده پارامترهای عوامل محیطی، نشان داد که به ترتیب شاخص پوشش گیاهی، دمای سطح زمین، جهت شیب و شیب دارای 20/29%، 11/29%، 93/21% و 75/19% بالاترین میزان همبستگی با نقشه خطر وقوع آتشسوزی دارند و حدود %17 منطقه دارای پتانسیل خیلیزیاد و بیشتر از 50 درصد منطقه در وضعیت خطر زیاد برای آتشسوزی قرار دارند. علاوه بر عوامل محیطی، بررسی ارتباط عوامل انسانی با خطر آتشسوزی نشان داد که نزدیکی با جاده بیشترین سهم را در وقوع آتشسوزی در منطقه را دارد. همچنین نتایج شبیهسازی، نشان داد که با تلفیق مدل نیمهتجربی الکساندریس با مدل نیمهتجربی اتوماسیون سلولی، گسترش آتشسوزی در ناحیه اول تست با دقت کلی56/95 % و کاپا 14/91% درصد و در ناحیه دوم تست با دقت کلی62/94 % و کاپا 13/90% در مقایسه با دادههای مرجع حاصل گردید. این نتایج، با نتایج مطالعات شیبهسازی در گسترش آتشسوزی انطباق خوبی داشت. لذا از فرآیند شبیهسازی، میتوان جهت حفاظت کارامد از جنگلها استفاده کرد.
Shariyari H, Emami H. Forest Fire Potential Modeling and Simulation of its Extension Using Remote Sensing Data and GIS: (A Protected Area of Arasbaran). JGST 2020; 10 (2) :91-109 URL: http://jgst.issgeac.ir/article-1-817-fa.html
شهریاری حسن، امامی حسن. مدلسازی پتانسیل آتشسوزی جنگل و شبیه سازی نحوه گسترش آن با استفاده از داده های سنجش از دور و GIS: (منطقه حفاظتشده ارسباران). علوم و فنون نقشه برداری. 1399; 10 (2) :91-109